آموزش توالت رفتن برای کودکان
وقتی کودک آمادگی مهارت های لازم را کسب کرد،
می توانید آموزش توالت رفتن را آغاز کنید.
۱. روش بدون اعمال فشار:
برخی متخصصان بر این باورند که اگر کودکی از آمادگی ها و مهارت های لازم برخوردار باشد
و سعی در نافرمانی نیز نداشته باشد، خود به خود توالت رفتن را یاد می گیرد.
دکتر بری ۱۱۷۰ کودک را طی بیش از ده سال مورد بررسی قرار داده
و نتیجه گیری کرده است که ۸۰ درصد کودکان در حدود ۲ تا ۲/۵ سالگی
بدون اعمال هیچ گونه فشاری از سوی والدین، خودشان توالت رفتن را یاد می گیرند
و بیش از یک بار در هفته در این مورد دچار خطا نمی شوند.
البته ۲۰ درصد باقیمانده کمی دیرتر می آموزند که خودشان به تنهایی به توالت بروند.
بیش از ۱۰۰ نفر از کودکان مورد آزمایش، بعد از ۳ سالگی این مهارت را آموخته اند
و حدود صد نفر دیگر بعد از چهار سالگی.
اگر صبر زیادی داشته باشید و معتقد به محدودیت زمانی خاصی برای یادگیری نباشید،
می توانید طرفدار روش بدون اعمال فشار باشید.
برای کودک، توالت های کوچک پلاستیکی تهیه کنید
و روش استفاده از آن را برای او توضیح دهید و پیشنهاد کنید که
می تواند به جای پوشک از توالت استفاده کند.
اگر کودک در این مورد از شما کمک خواست، فورا به کمک او بروید
و به یاد داشته باشید که نباید او را مجبور به این کار بکنید.
منتظر باشید تا خودش به شما بگوید که دیگر دوست ندارد از پوشک استفاده کند.
مهم:
اگر برای مثال، از اینکه کودک در مکان های ممنوع، ادرار یا مدفوع می کند
زیاد عصبانی می شوید یا به نحوی مجبورید که او را زودتر وادار به توالت رفتن کنید،
این روش برای شما مناسب نیست؛
زیرا در این روش باید نسبت به این گونه مسائل کاملا خونسرد باشید.
۲. روش دو بار در روز:
در این روش که کمی صریح و مثل روش قبل، تدریجی است.
شما باید دوبار در روز کودک را بر روی توالت بنشانید.
این روش، به ویژه در کودکانی که عمل دفعشان منظم است
و زمان تقریبی مشخص دارد، بسیار خوب عمل می کند.
کودک را در زمان هایی که معمولا مدفوع می کند، برای مدت کوتاهی روی توالت بنشانید.
بکوشید با اسباب بازی و کتاب یا مواردی از این قبیل سرگرم کنید.
برای این کار بهتر است، کتاب یا اسباب بازی خاصی را به این زمان ها اختصاص دهید.
برای نمونه، خرس کوچکی را فقط هنگامی که کودک را روی توالت نشانده اید، به دستش بدهید.
کودک را در صورت همکاری و به ویژه انجام عمل دفع در توالت تشویق کنید و به او پاداش بدهید.
اگر کودک مدفوع ندارد،
با او به تندی رفتار نکنید و حتی به او اخم نکنید.
در این روش، اگر کودک پوشکش را بعد از بلند شدن از روی توالت کثیف کرد، نباید او را سرزنش کنید.
اگر کودک دوست ندارد مدت طولانی بر روی توالت بنشیند، اصرار نکنید و صبر کنید.
اگر این روش موفقیت آمیز باشد، کودک عادت خواهد کرد که در توالت مدفوع و ادرار کند.
به تدریج، کودک می تواند بین احساس دفع و رفتن به توالت ارتباط برقرار کند.
در این صورت او از شما خواهد خواست که در مواقع دیگر روز، او را روی توالت بنشانید
و کم کم می توانید استفاده از پوشک را کنار بگذارید.
یادآوری می کنیم که این روش، چندین ماه طول خواهد کشید.
روش یک روزه کاملا با روش های دیگر تفاوت دارد.
این روش را روانشناسان صاحب نامی چون دکتر آزین و دکتر فاکس در کتابی به نام « آموزش توالت رفتن در کمتر از یک روز» پیشنهاد کرده اند.
آن ها این روش را بر روی بیش از دویست کودک ۲۰ ماهه تا چهارساله آزمایش کرده اند.
در میان آن ها برخی آموزش توالت رفتن ندیده بودند و برخی دیگر، با وجود آموزش، این کار را نیاموخته بودند.
نویسندگان می گویند که بجز تعداد کمی از کودکان، بقیه به سرعت توالت رفتن را یاد گرفتند.
اگر می خواهید به سرعت توالت رفتن را به کودکتان بیاموزید و یا در به کارگیری های دیگر موفق نبوده اید،
این روش را قویا پیشنهاد می کنیم.
در این روش اگر نمی توانید یک روز کامل را به کودک اختصاص دهید و یا اصلا حوصله آن را ندارید،
از عضو دیگری از خانواده که کودک به او علاقه مند است بخواهید این کار را انجام دهد.
به طور کلی، روش یک روزه عبارت است از
آموزش مستقیم مهارت های مربوط به توالت رفتن با استفاده از مدل های مختلف
و ایجاد احساس دفع ادرار مکرر با استفاده از نوشاندن مقدار زیادی مایعات به کودک
و نیز به کارگیری روش های ویژه ای برای تصحیح اشتباهات کودک.
بی تردید، این روش برای همه کودکان، در طی یک روز انجام پذیر نیست
و در بعضی به مدت طولانی تری نیاز داریم ولی از تمام روش های دیگری که می شناسیم فوری تر است.
۳. روش یک هفته ای آموزش توالت رفتن:
اگر روش یک روزه را نمی پسندید؛ ولی می خواهید فورا به کودک خود توالت رفتن را بیاموزید،
راه دیگری هم وجود دارد. در این روش، کمی بیشتر برای آموزش وقت دارید.
این روش حتما باید پس از انجام موارد زیر آغاز شود:
١. روز شروع را انتخاب کنید.
تصمیم بگیرید که چه روزی آموزش خود را آغاز خواهید کرد
و در این انتخاب، بکوشید هفته ای را که وقت بیشتری برای رسیدگی به این امر دارید، انتخاب کنید.
۲. دانه را بکارید.
در کودک آمادگی ذهنی ایجاد کنید به طوری که وانمود کنید قرار است رویداد مهمی اتفاق بیفتد.
به کودک بگویید آن روز خاص، برای او اهمیت بخصوصی دارد،
زیرا خواهد توانست مانند بزرگترها از توالت استفاده کند.
بکوشید حداقل روزی یک بار، در هفته قبل از روز شروع آموزش، این موضوع را یادآوری کنید.
برای کودک توضیح دهید که از آن روز به بعد خواهد توانست مانند بزرگترها لباس بپوشد
و دیگر مجبور نخواهد بود به علت استفاده از پوشک لباس های گشاد به تن کند؛
زیرا از آن پس می تواند از توالت استفاده کند.
۳. وسایل مربوط به توالت را تهیه کنید.
برای کودک، توالت کوچک پلاستیکی (یا فلزی) تهیه کنید.
بد نیست او را با خود برای خریدن توالت به فروشگاه ببرید.
سپس توالت را در روز موعود به او هدیه کنید.
چند شلوار گشاد و راحت (مانند زیر شلواری که در بالا کش داشته باشد) تهیه کنید که در آوردن و پوشیدن آن راحت باشد.
به کودک باد بدهید چگونه آن را بالا و پایین بکشد.
۴. جایزه ها را آماده کنید.
کلید غلبه بر مشکلات آموزش، استفاده از جوایز معنی دار است.
اگر کودک در روز آموزش از خود پیشرفت و علاقه نشان داده به او اجازه دهید که قطار، کامیون با ماشینی را انتخاب کند
که بتوانید جایزه را داخل آن بگذارید و بدین ترتیب او را به علت موفقیت در توالت رفتن تشویق کنید.
۵. در روز موعود آموزش توالت رفتن را شروع کنید.
روز موعود را با سر و صدا شروع کنید
و طوری وانمود کنید که کودک تحت تأثیر قرار بگیرد و احساس کند روز مهمی است.
هدایای مخصوص آن روز را مانند توالت پلاستیکی و شلوارهای گشاد به کودک بدهید.
شلواری را به او بپوشانید و درباره آن مسأله ر با شلوار ببیند.
حتی در صورت امکان از او عکس بگیرید.
پوشک هایش را بردارید و به او بگویید فقط موقع خواب و هنگام شب مجبور خواهد بود از پوشک استفاده کند.
۶. کمی با توالت تمرین کنید.
از کودک بخواهید به سمت توالت کوچک خودش بدود، شلوارش را پایین بکشد،
چند ثانیه روی توالت بنشیند و سپس شلوارش را بالا بکشد.
او را برای این تمرین تشویق کنید به طوری که انجام این کار برای کودک سال
از حد کودک را مجبور به تکرار این عمل نکنید تا به خستگی با مقاومت بینجامد.
۷. جایزه بدهید.
هر بار که کودک، در توالت عمل دفع را هرچند بسیار کم انجام داد، او را تحسین کنید و به او پاداش بدهید.
مثلا به او بگویید می تواند با اسباب بازی مخصوص موقع توالت کردن بازی کند
و هر وقت دیگری که خواست با آن بازی کند، تذکر دهید که آن اسباب بازی فقط مربوط به زمان توالت رفتن است.
۸. برای کثیف نبودن شلوارش به کودک پاداش بدهید.
از صبح روز بعد، مرتب شلوار کودک را کنترل کنید.
اگر تمیز و خشک بود به او پاداش بدهید.
در طول هفته فاصله بین کنترل کردن ها را بیشتر کنید تا به حدود یک ساعت برسد.
۹. اتفاقات را نادیده بگیرید.
اگر کودک خودش را به طور اتفاقی خیس یا کثیف کرد، سر و صدا راه نیندازید.
به سادگی به او کمک کنید که لباسش را عوض کند و به او بگویید اصلا نگران نباشد،
چون همیشه فرصت دارد که از توالت استفاده کند و بار دیگر این طور نخواهد شد.
از او بخواهید از محلی که خود را خیس یا کثیف کرده به سمت توالت بود
و به شما نشان دهد که چگونه می تواند شلوارش را به تنهایی بالا و پایین بکشد و بر روی توالت بنشیند.
۱۰. برای پیشرفت در آموزش توالت رفتن، به کودک پاداش بدهید.
با گذشت زمان در طول یک هفته کودک خودش را کمتر کثیف خواهد کرد
و دفعات بیشتری به تنهایی به توالت خواهد رفت.
با توجه به اینکه ممکن است گاهی برای اینکه باز شلوار کودک را کثیف می بینید ناامید شوید، بکوشید از پیشرفت او یادداشت تهیه کنید.
بکوشید پیشرفت های کودک را در حضور خود او به دیگران بگویید
و تأکید کنید که مثلا “علی دیگه می تونه مثل بزرگترها خودش به دستشویی برہ”.
۱۱. غرغرها و نارضایتی ها را نادیده بگیرید.
اگر کودک برای رفتن به توالت غر می زند با دوباره پوشکش را می خواهد، خواسته اش را نادیده بگیرید.
۱۲. منتظر شروع کثیف شدن های اتفاقی باشید.
بی تردید، چندین بار کثیف کردن های کی رخ خواهند داد.
پس منتظر آن ها باشید و کودک را به آن علت تنبیه یا دعوا نکنید.
۱۳. جایزه ها و پاداش ها را “به آرامی” از برنامه حذف کنید.
اشتباهی که اکثر والدن مرتکب می شوند این است که خیلی زود پاداش دهی را متوقف می کنند.
حتی پس از اتمام هفته نیز به جایزه دهی در مقابل پیشرفت در توالت رفتن ادامه دهید.
ممکن است کیفیت و مقدار جایزه ها تغییر کند، ولی حتما باید چیزی برای هدیه دادن داشته باشید.
۱۴. اگر در اجرای این روش موفق نبودید.
اگر این روش موفقیت آمیز نبود، بکوشید علت را دریابید.
آیا کودک آمادگی کافی برای شروع آن نداشته است؟
آیا تمامی مراحل را به درستی انجام داده اید؟
اگر نمی توانید علت را پیدا کنید، از روش آموزش یک روزه استفاده کنید.
