بی اشتهایی (بولیمیا) در کودکان و نوجوانان
اگر چه بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا) و بولیمیا معمولا در دوره بلوغ یا پس از آن مشاهده می شوند،
ولی پایه این مجموعه اختلالات زودتر گذاشته می شود.
هر در حالت، برای بدن زیانبار است و حتی می توانند به اختلالات رفتاری تهدید کننده زندگی بینجامند.
بنابراین، والدین باید از این دو اختلال آگاه باشند تا رفتارهایی را که در ایجاد آنها نقش کمک کننده دارند، خنثی سازند
و احتمالا بتوانند، نشانه های وقوع بیماری را کشف کنند.
نشانه ها و تظاهرات بدنی
بی اشتهایی عصبی و بولیمیا، اگر چه در نشانه ها و تظاهرات بدنی متفاوت اند؛
اما در اصل دو شکل گوناگون از یک ریشه هستند:
فردی که اغلب یک دختر جوان است به خاطر فکر کردن زیاد به اینکه چاق است، رو به تحلیل می رود.
این دختر در پرده ای از احساسات نادرست درگیر می شود
و با حساس شدن به ظاهر بد شکل خود، اهمیت غذا و وزن و شکل بدنش، عذاب میکشد.
نگرانی این نوجوان در مورد چاقی تقریبا موجب دست کشیدن کامل او از غذا می شود.
او اغلب گرسنگی میکشد و تصور می کند یک لقمه غذا نیز برای او زیاد است.
بیمار ممکن است، برای محدود کردن مصرف غذا، تشریفات زیادی را چه در طبخ و چه در مصرف غذا ایجاد کند
یا ممکن است، فقط از برخی از غذاها بخورد در این هنگام والدین بیمار هر روشی را می آزمایند تا او را به خوردن وسوسه کنند.
تلاش برای کنترل زندگی خود
دانستن این مطلب برای والدین ضروری است که بیمار بی اشتها در واقع، در حال تلاش برای کنترل زندگی خودش است.
اختلال تغذیه ای یک روش دفاعی برای مقابله موفقیت آمیز با بخش کوچکی از وجود بیمار است.
این بیماران ممکن است به علت ترس از گذشت زمان، با دور شدن از والدینشان مخالفت داشته باشند.
بیمار دچار بولیمیا، کمتر در مورد آینده نگران است.
این بیمار برای خودداری از پیامدهای پرخوری، راهی پیدا کرده است.
این افراد در اغلب موارد، ظاهری مطمئن دارند؛ اما احساس درونی آنها کاملا متضاد است.
اگر چه ممکن است، مشکلات خانوادگی تاثیراتی داشته باشند؛
اما مهمترین عللی که ذکر شده اند عبارتند از:
تمایل شدید برای لاغر شدن و ترس از افزایش وزن.
وضعیت ایده آل
فرد دچار بی اشتهایی برای رسیدن به وضعیت ایده آل، از غذا خوردن دست میکشد.
او با کاهش وزنش راضی و با نمای زشت بدنش برانگیخته می شود.
هیچ اهمیتی برای او ندارد که چند کیلوگرم وزن کم کرده است، زیرا هنوز به نظر خودش چاق می آید.
او تغذیه خود را محدود کرده، ممکن است در همان حین برای سوزاندن چربی بیشتر به ورزش بپردازد.
ممکن است، این بیماران حتی رفتارهای بیماران بولیمیک را نیز تقلید کنند و خود را به بالا آوردن غذایی که خورده اند، مجبور کنند.
بیمار بولیمیک
بیمار بولیمیک افزایش وزن و دریافت غذایی خود را بدین گونه کنترل میکند که مقادیر زیادی غذا می خورد
و سپس با استفاده از داروهایی نظیر مسهل ها و داروهای و استفراغ کردن مصنوعی، بدن را از غذا خالی میکند.
این گونه افراد، معمولا به لاغری افراد آنورکتیک نیستند و می توانند قبل از پیدایش اثرات جنبی، عادت های مضرشان را پنهان کنند.
اثرات جنبی شامل
از دست دادن آب بدن، عدم قاعدگی، اختلالات گوارشی فقدان کلسیم، پتاسیم و سدیم و بیماریهای کبدی، ریوی و قلبی هستند.
سایر اثرات جنبی عبارتند از:
تورم غدد بنا گوشی، ریزش مو، پوسیدگی دندان، خون مردگی دور چشم و روی گونه ها و ترک خوردگی پوست انگشتان.
بالغ شدن بسیار پیچیده است.
نوجوان برای رسیدن به بلوغ از مراحل زیادی می گذرد
و توجه بیش از حد به وزن و قیافه به ویژه اگر از سوی والدینی که بر کمال تاکید میکنند، تقویت شود،
می تواند با تاثیر بر یک دختر جوان و ایجاد یک تصور شخصی منفی، موجب بروز چنین اختلالات تغذیه ای در وی شود.
اختلالات تغذیه ای، مشکلات رفتاری ساده ای نیستند.
تغییرات به کندی صورت می گیرند و راه بازگشت به تندرستی بسیار طولانی است.
بنابراین، قصد ما فراهم آوردن راه حل نیست،
بلکه می خواهیم به شما اعلام خطر کنیم که اگر با اختلال تغذیه ای در کودک خود روبرو هستید، به کمک افراد با تجربه تری نیاز دارید.
✅ گوش به زنگ علامت خطر باشید:
افراد دچار بی اشتهایی عصبی و بولیمیا تاحدودی از نظر ویژگی های شخصی و اهمیت به ظاهر، شبیه سایر جوانان هستند؛
اما بروز این احساسات در آنان به شکلی اغراق آمیز است.
با آنکه همه علایم خطر با هم در یک کودک دیده نمی شود،
ولی والدین باید در صورت مشاهده چند مورد از آنها در کودکانشان، با کارشناس ها مشورت کنند.
محیط خانه
محیط خانه می تواند در ایجاد اختلالات تغذیه ای، نقش تعیین کننده ای داشته باشد
تنش های خانوادگی نظیر طلاق؛ بیماری یا مرگ؛ تاکید بیش از اندازه والدین در مورد وزن و وضعیت ظاهری کودکان،
نارضایتی مادر از تناسب بدنی خود؛ وابستگی بین کودک و والدین؛ انتظارات بیش از حد والدین در مورد کمال،
ممکن است به بروز چنین اختلالاتی بینجامد.
پیش زمینه اختلالات تغذیه ای
موارد زیر، ویژگی هایی هستند که ممکن است جوانان را به اختلالات تغذیه ای مستعد گردانند:
نیاز به کامل بودن در حدی که هیچ مشکلی ایجاد نکند؛ هوش بالا،
کمال گرایی و برتری گرایی؛
انکار احساسات منفی و ناامیدی ها؛
تمایل شدید برای جلب توجه دیگران و سرگرم کردن آنان؛
نگرانی و اهمیت دادن بیشتر از حد به ظاهر، تناسب بدن و وزن.
تغییرات زیر در رفتار و شخصیت کودک، ممکن است، از مشکلات دیگری خبر دهد:
تغییرات ناگهانی در خلق و خو؛ رفتار غیر منطقی و نامعقول؛ واکنش های پیش بینی نشده؛
ناتوانی در معاشرت، خندیدن و لطیفه گفتن؛ دید کمال گرایانه به زندگی؛
وسواس در خودداری از غذا و افزایش فعالیت های ورزشی؛ خصوصیات تغذیه ای تشریفاتی؛
گرایش متعصبانه به تهیه غذا؛ نوسان در بین استقلال و وابستگی؛ نیاز شدید به اطمینان یافتن از سوی دیگران.
رفتارهای اختصاصی
رفتارهای اختصاصی که در زیر آمده اند، اختلال تغذیه ای را در شخص اعلام میکنند.
۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش وزن؛ تغذیه ناچیز یا بی اشتهایی کامل؛ خوردن مقادیر زیادی غذا در یک زمان کوتاه؛
خوردن مقدار زیادی غذا در تنهایی؛ استفراغ پس از صرف غذا؛ استفاده مکرر از مسهل و داروهای مُد‌ِر به مقادیر زیاد؛
مخفی کردن غذا؛ یورش به آشپزخانه در نیمه شب و خوردن مقدار فراوانی غذا؛ صحبت و ترس مداوم از چاق شدن؛
شکل غیر طبیعی بدن؛ پوست خشک، چشمان گود رفته، چهره زرد یا خاکستری؛ زخم های روی انگشتان پا در چین لب ها.
رفتارهای زیر، ممکن است همراه با ویژگی های بالا در تثبیت اختلال تغذیه ای، نقش عمده ای داشته باشند:
دزدیدن غذا از فروشگاه؛ دزدیدن پول برای خرید غذا یا سایر اقلامی که به حالت های غیر طبیعی تغذیه، مربوط هستند.
✅ مشکل را حل و رفع کنید:
اگر فکر میکنید کودکتان برخی ویژگی های بالا را نشان می دهد،
نخستین مرحله بحث و ابراز نگرانی درباره وضعیت سلامتی بدن کودک است.
حتی اگر این رفتارها فقط: بخشی از یک برنامه غذایی زودگذر باشند نیز بهتر است به جای نادیده گرفتن آنها، در موردشان بحث شود.
در صورتی که مشکل جدی تری وجود داشته باشد، باید به موضوع نزدیکتر شویم و آن را کاملا ارزیابی کنیم.
○ با پزشک خانواده یا پزشک اطفال صحبت کنید و تقاضای کمک بیشتری کنید.
اگر پزشک شما یک دوست خانوادگی قدیمی است
و در مورد اختلالات تغذیه ای صاحب نظر است، می تواند بسیار مفید باشد
و علاوه بر پیشنهاد برخی روش ها، پس و معاینه بالینی، اثرات جنبی و اهمیت سلامت را برایتان به طور خلاصه بازگو کند.
○ نگرانی های خود با کودکتان صحبت کنید.
می توانید این کار را به تنهایی و یا در حضور پزشک، انجام دهید. اگر کودک، مشکل را انکار کرد، زیاد متعجب نشوید.
○ به وعده هایی مبنی بر این که از این به بعد تغییر میکند، غذا بیشتر می خورد،
خوش خلق تر می شود و دست از مصرف مسهل می کشد، اطمینان نکنید.
بیمار دچار بی اشتهایی عصبی و یا بولیمیا در آن لحظه به گفته هایش عمل میکند؛
اما پس از مدتی رفتار قبلی اش را پی می گیرد.
او باید دوست داشتن و پذیرفتن خود را بیاموزد، احساس تشنگی و گرسنگی داشته باشد و چگونگی مواجهه سالم با این احساسات را کشف کند.
✅ از یک متخصص کمک بگیرید:
اگر درباره چگونگی تغذیه کودک خود نگران هستید وقت را با انتظار کشیدن برای ایجاد تغییرات تلف نکنید.
از یک کارشناس که در درمان این گونه اختلالات باتجربه است، کمک بگیرید.
چنین مشکلی به ندرت به خودی خود ناپدید می شود، و وقت تنگ است.
○ با کارشناس، کاملا هماهنگ شوید. قبل از آغاز به برنامه درمانی، مطمئن شوید که سوالات زیر را از درمانگر پرسیده اید:
١. تجربه در مورد اختلالات تغذیه ای چقدر است؟
۲. آیا این مشکلات را به عنوان یک مورد تخصصی در نظر گرفته اید؟
۳. میزان موفقیت شما چه قدر بوده است؟ و موفقیت را چگونه تعریف میکنید؟
۴. از کدام روش درمانی استفاده میکنید؟ آیا به نظر شما بستری کردن بیمار ضروری است؟ در چه مواردی؟
۵. چگونه والدین و سایر اعضای خانواده می توانند در درمان این بیماری شرکت داشته باشند؟
۶. ممکن است ما را در مورد مشکلات بیمار و پیشرفت او، آگاه کنید؟
۷. هزینه درمان چه قدر است؟
مانند همیشه از کودک حمایت کنید؛
و این نکته مهم را بدانید که دراین موقعیت خاص، پشتیبانی شما از او ضروری تر است؛
زیرا می توانید با این کار تا حدی روی تقصیرات کودک سرپوش بگذارید.
روند بهبود، ممکن است نیازمند تغییرات دردناکی در مناسبات خانوادگی باشد.
درباره احساسات خود با یک شخص فهیم صحبت کنید یا از کارشناسان کمک بگیرید.
