چگونه رفتارهای ناخوشایند کودک را نادیده بگیریم؟
یک راه موثر برای برطرف کردن رفتارهای آزار دهنده خاص آن است که آنها را به سادگی نادیده بگیریم.
ممکن است در استفاده از این روش احساس کنید که در واقع کاری برای بهبود وضعیت انجام نمی دهید.
اما بعدا در می یابید که با نادیده گرفتن برخی رفتارها به طور حساب شده و مداوم، این گونه رفتارها ترک می شوند و به این ترتیب، به نتایج حیرت انگیزی می رسید.
وقتی بچه ها بخواهند توجه شما را جلب کنند، هر کاری را به خاطر آن انجام می دهند.
آنها به خوبی می دانند که چه رفتاری و در چه موقعی بیشتر شما را آزار می دهد.
برای مثال، درست موقعی که میهمانان وارد اتاق پذیرایی می شوند، وقتی در حال صحبت کردن با تلفن هستید،
یا هنگامی که دارید در پای صندوق فروشگاه اجناس خریداری شده را، حساب میکنید.
حال اگر بتوانید این رفتارها را تحمل کنید و آنها را نادیده بگیرید، کودکان از آنها دست خواهند کشید؛
زیرا به هدف خود که همانا جلب توجه شما بوده است، نائل نمی شوند.
نادیده گرفتن سنجیده، هنر نادیده گرفتن رفتارهایی است که دوستشان ندارید و تعریف کردن از آنهایی است که دوستشان دارید.
به یاد داشته باشید که هیچ کدام نباید بدون دیگری انجام داده شوند.
پیش از به کار بردن این راهبرد (استراتژی) باید رفتارها را طبقه بندی کنید و سپس ببینید کدام یک را می توانید نادیده بگیرید.
روشن است که نمی توانید اعمال خطرناکی مثل دویدن به سمت خیابان یا بالا رفتن از یخچال را نادیده بگیرید.
به علاوه، تحمل برخی از رفتارها مانند گاز گرفتن و کتک زدن نیزبه سادگی ممکن نیست؛
به همین علت نمی توان آنها را نادیده گرفت.
رفتار ناخوشایند کودک
یک نکته مهم: نادیده گرفتن سنجیده روشی است که برخی والدین، آن را دوست دارند و می توانند به طور موثری از آن استفاده کنند.
اما برای دیگران به علت پایین بودن ظرفیت تحملشان، این روش فقط فشار روانی و تنش را زیاد می کند.
اگر شما هم چنین احساسی داشتید، یکی دیگر از راه حل های ما را برای برطرف کردن مشکل خود به کار ببندید.
به راهنمایی های زیر در مورد این روش توجه کنید:
تصمیم بگیرید که چه چیزهایی را می توانید نادیده بگیرید، و چه چیزهایی را نمی توانید، آیا این رفتاری است که می توانید، مجبورید آیا می خواهید نادیده بگیرید؟
آیا نادیده گرفتن این رفتار برای کودک یا فرد دیگری خطرناک است یا احتمال زیان مالی دارد؟
اگر آرش اشیا سنگین را به اطراف پرت می کند یا با پریز برق بازی می کند، نادیده گرفتن رفتارش صحیح نیست.
را که نمی توانید به پایان ببرید، هیچگاه شروع نکنید.
اگر فکر می کنید که قادر به نادیده گرفتن یک رفتار برای مدت طولانی نیستید، پس هیچ گاه شروع نکنید، زیرا در غیر این صورت، رفتارها بدتر خواهند شد. از خودتان بپرسید:
«بدترین چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد چیست؟»
« آیا می توانم آن را تحمل کنم؟»
آیا قادرید در فروشگاه با گریه کودکتان برای خوراکی بسازید؛
در حالی که مردم به شما خیره شده اند و سرشان را به علامت سنگدلی شما تکان می دهند؟
اگر کودک شما به مادربزرگش بی احترامی می کند، می توانید آن را نشنیده بگیرید؟
اگر نمی توانید، بهتر است روش دیگری را برای مقابله با این رفتار انتخاب کنید.
🔹نادیده گرفتن رفتارهایی که قبلا به سبب توجه شما، تقویت شده اند، مؤثرتر است تا آنهایی که در برخی سنین یا مراحل رشد طبیعی محسوب می شوند.
برای مثال، بداخلاقی در مورد اغلب کودکان دو یا سه ساله طبیعی است و این واقع گرایانه نیست که انتظار چنین رفتارهایی را در این سنین نداشته باشیم.
در نتیجه مهم نیست که چطور و چقدر آنها را نادیده می گیرید.
با این حال، نادیده گرفتن بدخلقی های اولیه می تواند از میزان آنها در مراحل بعدی بکاهد.
🔹نادیده گرفتن معمولا برای متوقف کردن رفتارهایی به کار می رود که همیشه مورد توجه بوده اند و همیشه به کودک اجازه داده شده است که به هدفش برسد.
(برای مثال بداخلاقی ها) کودک شما شکلات می خواهد؛
اما شما می گویید «نه، حالا نه».
ولی او گریه میکند،
خودش را روی زمین می اندازد و جیغ میزند.
در ابتدا سعی میکنید مقاومت کنید.
ولی در نهایت تحمل خود را از دست می دهید و تسلیم می شوید و برای از بین بردن بداخلاقی اش به او شکلات می دهید.
گریه فرزندتان تمام می شود، اما شگرد او به نتیجه رسیده است!
شما اعتماد کودک را نسبت به بدخلقی اش تقویت کرده اید.
بار دیگر سعی کنید به جای دادن شکلات، از اتاق خارج شده، قدم بزنید.
در این صورت، ممکن است از اینکه به زودی گریه اش بند می آید متعجب شوید.
خانم احمدی برای یک مشاوره نزد ما آمد، او یک دختر هفت ساله و یک دختر هشت سال و نیمه داشت که دائم با هم دعوا میکردند.
از آنجایی که این دعواها بیشتر زمانی رخ می داد که مادرشان حضور داشت، ما نادیده گرفتن سنجیده را پیشنهاد کردیم.
به این ترتیب، وقتی دعوایی رخ می داد، خانم احمدی به موضوعات دیگری مشغول می شد و توجهی به دعوا نمی کرد.
دخترهایش سعی می کردند تا به نحوی توجهش را جلب کنند ولی مادرشان به آنها می گفت که از اتاق خارج شوند و دعوا کنند.
وقتی دعوا تمام می شد، خانم احمدی با آن ها صحبت و بازی می کرد اما اگر دعوای دیگری پیش می آمد او دوباره ترکشان می کرد.
پس از مدت کوتاهی دخترها دریافتند که دعوا کردنشان راه مناسبی برای دستیابی به نتایجی که می خواهند، نیست؛
پس کم کم از میزان دعواهایشان کاسته شد.
به رفتار توجه نکنید:
اگر تصمیم گرفتید که در مورد یک رفتار از روش نادیده گرفتن استفاده کنید، به هیچ وجه به آن واکنش نشان ندهید، چه زبانی و چه غیر زبانی.
وقتی در حال انجام آن رفتار است، با حرکات صورت به او اشاره نکرده، حتی نگاهش هم نکنید.
وانمود کنید که مشغول انجام کاری هستید و اتاق را ترک کنید.
اگر نمی توانید از اتاق بیرون بروید، رویتان را به سمت دیگری برگردانید و تا وقتی که کودک به عملش ادامه می دهد، شما نیز این روش را ادامه دهید.
این روش بدین معنا نیست که با او به سردی رفتار می کنید، بلکه این خود نوعی توجه است.
به او لبخند نزنید. زیرا این عمل شما، او را جسورتر نیز خواهد کرد.
فقط آن قدر به کارتان مشغول شوید که به نظر آید به هیچ چیزی در اطرافتان توجه ندارید.
یک پسر کوچک هنگامی که مقدار بیشتری از غذای مورد علاقه اش را می خواهد، عادت دارد که سرش را داخل بشقابش فرو کند و جیغ بکشد.
والدینش آموخته اند که با یکدیگر حرف بزنند و مثلا در مورد گرد و خاک روی شمعدان ها یا رومیزی صحبت کنند و به این ترتیب گریه کردنش را نادیده بگیرند.
در نهایت، وقتی کودک خردسال می فهمد که ممکن نیست بتواند از آن غذای بخصوص بیشتر بخورد، قاشقش را بر می دارد و به خوردن چیز دیگری مشغول می شود.
هر تلاشی را برای جلب توجه به عنوان علامتی از پیشرفت در نظر بگیرید و کوشش خود را برای بی توجه نشان دادن به آن دو برابر کنید.
رادیو را روشن کنید، نگاهی به پنجره بیندازید، در مورد کارهای روزانه با خودتان صحبت کنید.
همه اینها راه هایی مؤثر برای تداوم بی توجهی هستند.
انتظار داشته باشید تا رفتارها قبل از بهتر شدن، بدتر شوند:
وقتی برای اولین بار اقدام به نادیده گرفتن یک رفتار ناشایست میکنید،
کودک شما تمام سعی اش را میکند تا توجهی را که قبلا جلب میکرده، دوباره به دست آورد.
او از هر نظر بر شدت رفتارش می افزاید تا آنجا که مطمئن شود از شما پاسخ دریافت خواهد کرد.
ولی شما نباید تسلیم شوید.
نگذارید حس کند که می تواند با رفتار احمقانه اش مثل گذشته شما را به تسلیم وا دارد.
سعی کنید دفعات و مدت زمانی را که رفتار مزبور رخ می دهد، در نظر بگیرید تا بتوانید از پیشرفت در کار آگاه شوید.
اگر چه ممکن است این طور به نظر آید که کودک قصد دارد تا ابد بدخلقی و نق نق کند،
اما وقتی طول مدت آنها را اندازه بگیرید، می بینید که بیش از چند دقیقه نمی پایند.
پس از چند روز متوجه می شوید که ابتدا دفعات بروز رفتار زننده کودکتان افزایش می یابد، اما به تدریج از آن کاسته می شود و در نهایت از بین می رود.
وقتی متوجه می شوید که فرزند خردسالتان دیروز به خاطر آب نبات ۱۰ دقیقه گریه کرد، اما امروز ۸ دقیقه، تشویق می شوید تا رویه را ادامه دهید.
پاسخ «نه» شما به گریه یک کودک به خاطر شیرینی، فقط برای مدت کوتاهی برایش خاطره می شود و پس از مدتی آن را فراموش می کند.
پس این نکته را در ذهن داشته باشید که هرچه ثابت قدم تر باشید و بی توجهی کامل تری نسبت به رفتار هدف داشته باشید،
آن رفتار در زمان کوتاه تری فروکش خواهد کرد.
رفتارهای مطلوب را تقویت کنید:
می توانید برای سرعت بخشیدن در اصلاح رفتارهای نامطلوب، رفتارهای مطلوب را با تعریف و تمجید و جوایز تقویت کنید.
برای نمونه، پس از آنکه کودکتان گریه اش را قطع کرد و مشغول برداشتن اسباب بازی هایش شد،
بدون معطلی به خاطر این رفتارش او را تحسین کنید به او نزدیکتر شوید و نشان دهید که مجذوب کارش شده اید.
اگر گریه و بهانه گیری دوباره شروع شد به آن توجهی نکنید تا دوباره قطع شود.
اگر کودک با غذایش بازی میکند و شما آن را نادیده میگیرید، وقتی بازی را تمام میکند و چنگالش را به دست میگیرد، واکنش نشان دهید.
به او بگوید که از نحوه غذا خوردنش خوشتان می آید.
گاهی می توانید در حضور کودک متخلف، از رفتار مثبت کودک دیگر ستایش کنید.
این کار ممکن است به تقلید کودک متخلف از کودک خوش اخلاق بینجامد.
برای نمونه، خانم خانه داری را در نظر بگیرید که یکی از فرزندانش مرتبا از میز غذاخوری بالا و پایین می رود، در حالی که فرزند خردسال دیگرش، خیلی مؤدب روی صندلی اش نشسته است.
عمل صحیح این است که در حالی که وانمود میکنید از بالا و پایین رفتن آن کودک خبر ندارید، کودک دیگر را به خاطر رفتار شایسته اش تشویق کنید.
یک احتیاط! اگر این رویه، رفتار نامطلوب را تشدید کرد، دست نگه دارید!
اما آن را به خاطر داشته باشید.
زیرا این روش، بالاخره در موقعیت دیگری جواب خواهد داد
